Η εν ψυχρώ δολοφονία του Charlie Kirk, ενός από τους πλέον προβεβλημένους συντηρητικούς ακτιβιστές στις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι ένα γεγονός που φωτίζει με τον πιο σκληρό τρόπο τη διαχρονική σχέση ιδεολογιών με τη βία και αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο η πολιτική αντιπαράθεση μπορεί να εκτραπεί σε «αρένα εξόντωσης».
Η Αριστερά, διαχρονικά, υπήρξε ο χώρος που επεδίωξε να προσδώσει στη βία ένα είδος «επαναστατικής νομιμοποίησης». Από τις φοιτητικές ταραχές του Μάη του ’68 στο Παρίσι, όπου η ρητορική περί «εξέγερσης» δικαιολογούσε το χάος στους δρόμους, μέχρι τη δράση ένοπλων οργανώσεων όπως οι Brigate Rosse στην Ιταλία ή η RAF στη Γερμανία, η βία βαφτίστηκε «αντίσταση» και νομιμοποιήθηκε ως δήθεν απάντηση σε έναν «καταπιεστικό» κόσμο.
Στην Ελλάδα, η ιστορία δεν ήταν διαφορετική. Από την ένοπλη τρομοκρατία της 17 Νοέμβρη, που για δεκαετίες δολοφονούσε αντιπάλους βαφτίζοντάς τους «εκπροσώπους του συστήματος», μέχρι τις μολότοφ στα πανεπιστήμια και τις «καταλήψεις» που γκρέμιζαν τον σεβασμό στον θεσμό, το μοτίβο ήταν πάντα το ίδιο… Η βία χρησίμευε ως εργαλείο πολιτικού εκβιασμού.
Ακόμη και στην πρόσφατη πολιτική ιστορία, δεν είναι λίγες οι φορές που αριστερές φωνές υποβάθμισαν τη βία, τη χαρακτήρισαν «υπερβολή» ή «παρεκτροπή» ή τη δικαιολόγησαν ως «κοινωνικό ξέσπασμα». Η ανοχή αυτή, επί δεκαετίες, έχτισε μια κουλτούρα μίσους, μέσα από την οποία ο αντίπαλος δεν θεωρείται συνομιλητής αλλά εχθρός προς εξόντωση.
Ο Αριστοτέλης έγραφε στα «Πολιτικά» πως η πόλη υπάρχει «ἕνεκα τοῦ ζῆν, μένει δὲ ἕνεκα τοῦ εὖ ζῆν». Η βία, όμως, απογυμνώνει την πόλη από αυτό το «εὖ ζῆν», διότι μετατρέπει τον δημόσιο χώρο από πεδίο διαλόγου σε πεδίο τρόμου. Όπου η βία γίνεται εργαλείο πολιτικής έκφρασης, η Δημοκρατία χάνει την ουσία της και ο πολιτισμός μεταπίπτει σε βαρβαρότητα.
Η αλήθεια είναι ότι κάθε φορά που ένα πολιτικό κίνημα αποφεύγει να κατονομάσει, να καταδικάσει και να αποκόψει τη βία από το σώμα του, αναλαμβάνει το ιστορικό βάρος της συνενοχής. Κι αυτό είναι το σημείο στο οποίο βρισκόμαστε σήμερα… Μπροστά σε μια συστηματική προσπάθεια να εμφανιστεί η βία ως «ουδέτερο γεγονός» ή ως «ατυχής συνέπεια» ενός γενικότερου διχασμού.
Η Ιστορία όμως είναι αμείλικτη. Οι πολιτικές δυνάμεις που χαϊδεύουν τη βία, που σιωπούν απέναντί της ή που προσπαθούν να τη σχετικοποιήσουν, γίνονται οι ίδιες φυτώρια ακραίων ενεργειών. Ο ευρωπαϊκός 20ός αιώνας βρίθει παραδειγμάτων όπου η ανοχή στη βία οδήγησε σε καθεστώτα τρόμου, από τον ολοκληρωτισμό της άκρας Αριστεράς μέχρι τον εφιάλτη του φασισμού και του ναζισμού.
Ο θάνατος του Charlie Kirk λοιπόν, είναι το σύμπτωμα μιας παθολογίας που ξέρουμε καλά και στην Ελλάδα! Μιας πολιτικής κουλτούρας όπου η βία εργαλειοποιείται και στη συνέχεια επιχειρείται η συγκάλυψη ή η μετάθεση των ευθυνών.
Και κάπου εδώ οφείλω να τονίσω πως η βία δεν είναι ούτε «δεξιά» ούτε «αριστερή». Αλλά όταν επαναλαμβάνεται συστηματικά από έναν συγκεκριμένο ιδεολογικό χώρο και βαφτίζεται «αντίσταση», τότε παύει να είναι τυχαίο γεγονός… Γίνεται πολιτικό χαρακτηριστικό.
Η δολοφονία του Kirk πρέπει να αποτελέσει αφορμή για μια σκληρή αυτοκριτική. Όχι μόνο για την Αμερική αλλά και για την Ελλάδα. Γιατί η Ιστορία μας έχει διδάξει ότι κάθε φορά που οι σφαίρες αντικαθιστούν τον διάλογο, το τέλος είναι τραγικό.
